मार्गशीर्ष पौर्णिमा महत्व


🌕    *मार्गशिर्ष पौर्णिमा*    🌕
      बौद्ध धम्मामध्ये मार्गशिर्ष पौर्णिमेला महत्वाचे स्थान आहे. या पौर्णिमेला भगवान बुद्ध राजगृहाला गेले असता तेव्हा श्रेनीय बिंबिसार राजाने यष्टिवन दान दिले. भगवान बुद्ध आल्याचे राजाला समजताच तेव्हा त्यांच्या दर्शनासाठी राजा व त्या नगरीतील प्रजा गेली. सर्वांनी भिक्खू संघासह भगवान बुद्धांचे अभिवादन  (त्रिवार पंचांग प्रणाम) केले. त्रिशरण पंचशील ग्रहण करून त्रिरत्नाला अंगिकार केला. त्यानंतर राजाने भगवान बुद्धासह भिक्खूसंघाला उद्याचे भोजन दान स्वीकारण्याचे निमंत्रण दिले. भगवान बुद्धाने मौन ठेवून त्या भोजन दानाचे निमंत्रण स्वीकारले. भिक्खूसंघासह बुद्धांनी त्यांच्या घरी जाऊन भोजन ग्रहण केले. भोजनदान संपल्यानंतर धम्म उपदेश दिला. राजाने शांत मनाने श्रवण केला. आणि शेवटी भगवान बुद्धांना व भिक्खू संघाला वेळूवन दान दिले. म्हणून याच पौर्णिमेला सिलोनमध्ये (श्रीलंका) या दिवसापासून अर्हता भिक्खुणी संघमित्राच्या हस्ते भिक्षुनी संघाची स्थापना केली. अर्हता भिक्षुनी संघमित्रा ही सम्राट अशोकाची एकुलती एक मुलगी होती. ती विवाहीत होती. तिला सुमन नावाचा मुलगा होता.
      अशोकाच्या आज्ञेनी ती मोठ्या आनंदाने भिक्षुनी बनली तेव्हा तिचे वय १९ वर्षाचे होते. सिलोनच्या (श्रीलंका) राजाच्या विनंतीवरुन ती सिलोनला गेली आणि तिथे प्रतिष्ठित स्त्रिया भिक्षुनी झाल्या व भिक्षुनी संघ वाढत गेला. नंतर अल्प काळामध्ये भिक्षुनी संघाची संख्या अत्यंत मोठ्या प्रमाणात वाढत गेली.
      याच पौर्णिमेला अर्हता भिक्खुणी संघमित्रा हीने बुद्धगया येथून बोधीवृक्षाची फांदी आणून श्रीलंकामध्ये अनुराधापूर या जुन्या राजधानीच्या शहरात लावण्यात आली. अशा महत्वाच्या घटना या पौर्णिमेला घडल्या आहेत, म्हणून आपण ही पौर्णिमा साजरी करावी.
      समस्तांचं मंगल हो !
                       

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

महामंगलसुत्तं 38 मंगल कामना मराठीत अनुवाद

Image
महामंगलसुत्तं बहु देवा मनुस्सा च मंङ्गलानि अच्चिन्तयुं। आकंङ्खमाना सोत्थानं ब्रुहि मंङगलमुत्तमं॥१॥ असेवना च बालानं पण्डितानञ्च सेवना। पुजा च पुजनीयानं एतं मंङ्गलमुत्तमं॥२॥ पतिरुपदेसवासो च पुब्बे च कतपुञ्ञता।  अत्तसम्मापणिधि च एतं मंङ्गलमुत्तमं॥३॥ बाहुसच्चं च सिप्पंञ्च विनयो च सुसिक्खितो। सुभासिता च या वाचा एतं मंङ्गलमुत्तमं॥४॥ माता-पितु उपट्ठानं पुत्तदारस्स सङ्गहो। अनाकुला च कम्मन्ता एतं मंङ्गलमुत्तमं॥५॥  दानंञ्च धम्मचरिया ञातकानं च सङ्गहो। अनवज्जानि कम्मानि एत मंङगलमुत्तमं॥६॥ अरति विरति पापा मज्जपाना च सञ्ञमो । अप्पमादो च धम्मेशु, एतं मङलमुत्तमं ।।७।। गारवो च निवातो च, सन्तुट्ठी च कतञ्ञुता । कालेन धम्मसवणं, एतं मङलमुत्तमं ।।८।। खन्ति च सोवचस्सता, समणानंञ्च दस्सनं । कालेन धम्मसाकच्छा, एतं मङलमुत्तमं ।।९।। तपो च ब्रह्मचरियंच, अरिय सच्चान दस्सनं निब्बाण सच्चिकिरिया च, एतं मङलमुत्तमं ।।१०।। फुट्ठस्स लोकधम्मेहि, चित्तं यस्स न कम्पति । असोकं विरजं खेमं, एतं मङलमुत्तमं ।।११।। एतादिसानि कत्वान, सब्बत्थंअपराजिता । सब्बत्थ सोत्थि गच्छन...
Read more

बुद्ध वंदना पाली

Image
बुद्ध पुजा : पाली अरहं सम्मासम्बुद्धो भगवा, बुद्ध भगवंन्त अभिवादेमि स्वाक्खातो भगवता धम्मो, धम्म नमस्सामि सुप्पटिपन्नो भगवतो सावकसंघो, संघं नमामि सरणत्तयं बुद्ध सरणं गच्छामि । धम्मं सरणं गच्छामि । संघं सरणं गच्छामि । दुतियम्पि बुद्ध सरणं गच्छामि । दुतियम्पि धम्मं सरणं गच्छामि । दुतियम्पि संघं सरणं गच्छामि । ततियम्पि बुद्ध सरणं गच्छामि । ततियम्पि धम्मं सरणं गच्छामि । ततियम्पि संघं सरणं गच्छामि । पंचसीलानि पाणातिपाता वेरमणि, सिक्खापदं समादियामि । अदिन्नादाना वेरमणि, सिक्खापदं समादियामि । कामेसु मिच्छाचारा वेरमणि, सिक्खापदं समादियामि । मुसावादा वेरमणि, सिक्खापदं समादियामि । सुरा-मेरय-मज्ज पमादठ्ठाना वेरमणि, सिक्खापदं समादियामि । बुद्ध पुजा वण्ण-गन्ध-गुणोपेतं एतं कुसुमसन्तति । पुजयामि मुनिन्दस्य, सिरीपाद सरोरुहे ।।१।। पुजेमि बुद्धं कुसुमेन नेनं, पुज्जेन मेत्तेन लभामि मोक्खं । पुप्फं मिलायति यथा इदं मे, कायो तथा याति विनासभावं।।२।। घनसारप्पदित्तेन, दिपेन तमधंसिना । तिलोकदीपं सम्बुद्धं पुजयामि तमोनुदं ।।३।। सुगन्धिकाय वंदनं, अनन्त गुण गन्धिना। सुगंधिना, हं गन्धेन, ...
Read more